Wat hebben huidige organisaties nodig: leiderschap of management?
Voor Taking up leadership: het leiderschapsprogramma voor ondersteunend en beheerspersoneel van academische organisaties (www.nvsc.nl), lezen de deelnemers het artikel: The splitting of leadership and management as a social defense van James Krantz & Thomas Gilmore. Dit artikel geeft een aardig beeld waar het in het leiderschapsprogramma Taking up leadership over gaat en geeft een antwoord op de vraag wat huidige organisatie nodig hebben: leiderschap of management?
In het artikel beargumenteren de schrijvers dat huidige organisaties onbewust sociale afweermechanisme gebruiken om zich te weren tegen de onzekerheden, onduidelijkheden en veranderingen die uit de omgeving op hen afkomen.
Een sociaal afweermechanisme dat we veel in organisaties terugzien, is het splitten van management en leiderschap. Hiermee wordt bedoeld dat leiderschap en management in de hoofden van mensen uit elkaar wordt getrokken en tegengesteld wordt beoordeeld. Leiderschap wordt dan geïdealiseerd terwijl management tegelijkertijd wordt gedevalueerd. Of management wordt geïdealiseerd terwijl leiderschap wordt gedevalueerd. In de werkelijkheid heeft een organisatie zowel leiderschap als management nodig.
In organisaties zie je dat er een golfbeweging aan de gang is waarbij soms de fantasie leeft dat blauwdrukken en managementmodellen uitkomst bieden en alle problemen kunnen oplossen, en dat soms de fantasie leeft dat er een leider nodig is die de organisatie los maakt van alle machinebureaucratie en haar zal redden van de ondergang. Krantz en Gilmore beschrijven dat dit proces in werkelijkheid een impliciete aanval is op het feit leiderschap en management allebei nodig zijn en, hoe moeilijk ook, geïntegreerd moeten worden. Een situatie waarbij vooruitstrevende ideeën (leiderschap) vertaald worden in vaste structuren (management).
Dit proces van splitting beschermt de organisatie tegen de onzekere en angstige werkelijkheid en vrijwaart de deelnemers om de moeilijke taak op zich te nemen de organisatiestrategie aan te passen. De secundaire winst is dat angsten en onzekerheden niet worden gevoeld.
Het nadeel is echter dat de organisatie zich niet aanpast aan haar omgeving met als gevolg dat haar dienst of product niet meer aansluit op de vraag en ze gedwongen wordt te krimpen of haar deuren te sluiten. Als deelnemer van een organisatie is het interessant om je af te vragen hoe jij los van je positie een rol kan aannemen die helpt om de beelden over leiderschap en management met elkaar te laten integreren? Dat is taking up leadership!
Bent u geïnteresseerd in bovengenoemd leiderschapsprogramma voor ondersteunend personeel in een academische omgeving, download dan de brochure van maart hier. Zou je verder willen praten over leiderschapsvraagstukken in uw organisatie, neem dan contact op met Niels van Steenbergen via Niels@nvsc.nl.
Bron: Krantz, J & T.N. Gilmore, The Splitting of Leadership and Management as a Social Defense 183-204 In: Human relations (1986) Vol 43, no2
